آیا محصولات ضدعفونی کننده معطر آسیب رسان است؟
آیا انواع مختلفی از عطر وجود دارد؟
چرا عطرها به محصولات پاک کننده و ضدعفونی کننده اضافه می شوند؟
مواد تشکیل دهنده عطرهای مواد ضدعفونی کننده و پاک کننده چیست؟
خطرات محصولات ضدعفونی کننده معطر چیست؟
چگونه می توانیم جلوی خطرات محصولات ضدعفونی کننده معطر را بگیریم؟
مقدمه
یکی از دستاوردهای پرطرفدار در زمینه محصولات ضدعفونی کننده و شوینده، عرضه محصولات معطر است. این محصولات به دلیل کاهش بوی تند مواد شیمیایی پاک کننده و جایگزینی آن با عطرها، انتخاب بسیاری از افراد هستند.
در دهه گذشته، شواهد فزاینده ای در مورد شناسایی، شیوع و خطرات عطرها منتشر شده است. نگرانی علمی و عمومی حتی به معرفی سیاست های “بدون عطر” منجر شده است. محصولات شوینده معتبر تا چه اندازه بر سلامتی تاثیر می گذارند؟ آیا استفاده از محصولات معطر کاملا باید متوقف شود؟
عطر چیست؟
اصطلاح «رایحه» یا «عطر» به هر ماده ای اعم از طبیعی یا ساخت دست بشر گفته می شود که بو یا رایحه ای را منتقل می کند. هر عطری می تواند از صدها ماده مختلف تشکیل شده باشد. به طور معمول، عطرهایی که برای محصولات آرایشی و بهداشتی ایجاد می شوند، بیشتر از مواد مصنوعی ساخته می شوند. برآوردها حاکی از آن است که 80 تا 90 درصد مواد مورد استفاده در عطرهای امروزی مصنوعی هستند.
آیا انواع مختلفی از عطر وجود دارد؟
راه‌های زیادی برای طبقه‌بندی عطرها وجود دارد، اما این کار معمولاً از طریق بو یا منشا آنها انجام می شود. چهار گروه اصلی برای عطرها وجود دارد:
- گل ها
- بوهای شرقی(دارچین)
- چوبی (چوب های خزه دار، چوب های خشک، معطر)
- بوهای تازه(مرکبات، میوه ای، سبز، آب)
روش رایج دیگر طبقه بندی عطرها بر اساس نحوه تولید آنهاست. بسیاری از عطرها را می توان به صورت طبیعی یا مصنوعی تولید کرد.
چرا عطرها به محصولات پاک کننده و ضدعفونی کننده اضافه می شوند؟
عطرها به محصولات پاک کننده اضافه می شوند تا بوی آنها را بهبود بخشند. این کار از طریق دو روش مشابه، اما بسیار متفاوت انجام می شود. اولین روش استفاده از عطرهای مصنوعی مانند “گالاکسولید”(بوی گُلی و چوبی) است. این بوهای قوی به وضوح یک محصول را معطر می کنند (مانند محصولات تمیز کننده ای که با بوی گل های مختلف به بازار عرضه می شوند).
مورد دوم استفاده از عطرهای «پوشاننده» است. بسیاری از مواد شیمیایی موجود در محصولات پاک کننده و ضدعفونی کننده ذاتاً بدبو هستند(بویی مانند “تخم مرغ های فاسد” دارند که این بو به دلیل وجود سورفکتانت های سولفور ایجاد می شود). محصولات پاک‌کننده‌ای که به‌عنوان «بدون عطر» به بازار عرضه می‌شوند، اغلب از غلظت‌های پایین‌تری از عطرها برای پوشاندن بوی بد مواد شیمیایی استفاده می‌کنند و محصولی بی بو ایجاد می‌کنند.
مواد تشکیل دهنده عطرهای مواد ضدعفونی کننده و پاک کننده چیست؟
مواد تشکیل دهنده ی عطرهای مواد ضدعفونی کننده و شوینده تا حدودی با سایر مواد تفاوت دارد که همین تفاوت سبب آسیب زایی آنها می شود.
مواد آلرژی زا
بسیاری از مواد تشکیل دهنده عطر، حتی عطرهایی که تا اندازه ای حاوی ترکیبات طبیعی مانند روغن اسطوخودوس و یا روغن لیمو هستند، می توانند منجر به آلرژی در افراد حساس شوند. قرار گرفتن در معرض آلرژن های موجود در عطر از طریق استنشاق یا جذب از طریق پوست می تواند باعث تحریک پوست و چشم و همچنین عوارض جدی تری مانند مشکلات تنفسی شود.
مشک های مصنوعی
مشک های مصنوعی مواد شیمیایی ساخته دست بشر هستند که به جای رایحه مشک های طبیعی که در اصل از گوزن و گاو به دست می آیند تولید می شوند. رایج ترین مشک های مصنوعی مورد استفاده در محصولات شوینده، مشک های چند حلقه ای گلاکسولید و تونالید و دو نوع مشک نیترو مشک زایلن و مشک کتون هستند. تحقیقات نشان می‌دهد که مشک‌های مصنوعی در محیط تجزیه نمی‌شوند، می‌توانند در بدن ما انباشته شوند، مختل‌کننده‌های بالقوه هورمونی هستند و ممکن است سیستم دفاعی بدن را تضیف کنند.
فتالات‌ها
فتالات‌ها دسته‌ای از مواد شیمیایی مورد استفاده در عطر هستند که مانند مشک یا عرقیات گیاهی رایحه ایجاد نمی‌کنند، بلکه به عنوان حلال و حامل برای آن دسته از مواد شیمیایی هستند که رایحه را در یک عطر ایجاد می‌کنند. تحقیقات نشان داده اند که فتالات ها باعث آسیب به دستگاه تولید مثل و اختلالات رشد در حیوانات آزمایشگاهی می شوند و می تواند اثرات مشابهی در انسان نیز داشته باشد.
خودتان را در یک باغ گل، یک جنگل کاج، یک باغ لیمو در یک روز تابستانی یا در یک جزیره گرمسیری هنگام غروب خورشید تصور کنید. این دقیقاً همان چیزی است که تولیدکنندگان بسیاری از محصولات پاک‌کننده قصد دارند به شما تحویل دهند! اما بسیاری از ما نمی دانیم که هزاران ماده شیمیایی مصنوعی برای ایجاد عطرهایی که در محصولات پاک کننده و ضدعفونی کننده وجود دارند، استفاده می شود.
خطرات محصولات ضدعفونی کننده معطر چیست؟
معمولا محصولات معطر به دلیل اینکه بوی معمول محصولات ضدعفونی کننده را می پوشانند، پرطرفدار هستند. اما این محصولات می توانند باعث بروز آسیب هایی نیز بشوند. آسیب های نظیر:
- ایجاد آسم و تشدید حملات آسمی
- سفتی و خس خس سینه
- ایجاد اسهال و استفراغ در نوزادان
- سردرد
- درماتیت تحریک کننده یا تماسی
- تحریک مخاطی
این اثرات می تواند شدید یا خفیف باشد و بیشتر توسط افراد مبتلا به شرایط آلرژیک، مانند آسم و یا حساسیت گزارش می شود. گزارش شده است که تا به حال حدودا 10 درصد از جهان تحریک با محصولات معطر را تجربه کرده اند.
زنان بیشتر از مردان تحت تأثیر محصولات پاک کننده معطر قرار می گیرند
زنان جامعه هدف بازاریابی محصولات ضدعفونی کننده معطر هستند. دلیل آن هم واضح است. اکثر تصمیمات خرید خانواده، به ویژه محصولات تمیز کننده را خانم ها میگیرند. متأسفانه، زنان بیشتر از مردان دربرابر اثراتی که محصولات معطر روی سطح هورمون ها می گذارند، آسیب پذیر هستند. قرار گرفتن در معرض حتی سطوح کمی از مواد شیمیایی معطر سمی در دوران بارداری ممکن است اثرات مادام العمری بر سلامتی جنین داشته باشد.
چگونه می توانیم جلوی خطرات محصولات ضدعفونی کننده معطر را بگیریم؟
با کاهش قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی معطر، می توانیم خطرات، عوارض و سطح این مواد شیمیایی را در بدن خود کاهش دهیم. با این حال، بیشتر اطلاعات در مورد مواد تشکیل دهنده محصولات ضدعفونی کننده دست و غیره و به ویژه مواد تشکیل دهنده عطرها، از مصرف کنندگان مخفی نگه داشته می شود و تشخیص اینکه کدام محصولات بهتر از محصولات دیگر هستند دشوار است. در حال حاضر هیچ الزام قانونی برای شرکت های محصولات پاک کننده برای افشای مواد تشکیل دهنده خود وجود ندارد.
با اینکه برخی از تولیدکنندگان به طور داوطلبانه برخی از مواد تشکیل دهنده محصولات خود را فاش می کنند، اما آنها هم تعداد بسیار کمی از مواد تشکیل دهنده عطرها را فهرست می کنند. این بدان معنی است که حتی اگر مواد تشکیل دهنده یک محصول ضدعفونی کننده فاش شده باشد، اما مواد شیمیایی تشکیل دهنده عطرها در لیست قرار نخواهند گرفت. در حال حاضر، تنها راه حل عملی کاهش یا اجتناب کامل از مصرف محصولات معطر است. دو راه بیشتر وجود ندارد: یا باید لذت بردن از بوی خوش این محصولات را فراموش کنیم یا خطرات بالقوه سلامتی را بپذیریم.
آیا راه حلی وجود دارد؟
ما باید بتوانیم از محصولات معطر لذت ببریم بدون اینکه نگران تأثیرات آن بر سلامتی خود باشیم. تولید کنندگان محصولات پاک کننده معطر می توانند و باید این امکان را برای مشتریان خود فراهم کنند:
شرکت ها باید به طور داوطلبانه تمام مواد تشکیل دهنده عطر در محصولات معطر را مستقیماً روی برچسب محصول افشا کنند.
اما موثرتر از تمام این کارها، تولیدکنندگان باید محصولات خود را اصلاح کنند تا مواد شیمیایی نگران کننده مانند فتالات ها و مشک های مصنوعی را حذف کنند و مواد مطمئن تری جایگزین آن ها کنند.
آنچه شما می توانید انجام دهید
استفاده از محصولات پاک کننده معطر را کاهش دهید یا مصرف آنها را به طور کامل قطع کنید.
جمع بندی
خانه های ما مملو از عطرهای مختلف است. بسیاری از محصولات ضدعفونی کننده و شوینده حاوی عطر هستند. عطرها به محصولات پاک کننده اضافه می شوند تا بوی سایر مواد شیمیایی(مانند سورفکتانت ها) را بپوشانند، اما با طیف وسیعی از مشکلات سلامتی همراه هستند. استفاده از مواد شوینده معطرهم با مشکلات تنفسی(مانند تشدید آسم) و هم با اثرات پوستی(مانند درماتیت) همراه هستند.
در حال حاضر هیچ راه مشخصی برای کاهش خطرات محصولات معطر وجود ندارد. تنها راه این است که تولیدکنندگان این محصولات به طور کامل و شفاف مواد تشکیل دهنده محصول خود را روی برچسب و لیبل های کالا بیاورند.
